Strona:PL Honoryusz Balzac-Komedya ludzka tom I 017.jpeg

 V. Sceny z życia wojskowego: 1) Les Chouans; 2) Une passion dans le désert.
 VI. Sceny z życia wiejskiego: 1) La médecin de campague; 2) Le curé de village; 3) Les paysans.
 VII. Studya filozoficzne: 1) La peau de chagrin; 2) La recherche de l’absolu; 3) Jésus-Christ en Flandre; 4) Melmoth réconcilié; 5) Le chef-d’oeuvre inconnu; 6) L’enfant maudit; 7) Gambara; 8) Massimilla Doni; 9) Les Marana; 10) Adieu; 11) Le réquisitionnaire; 12) El verdugo; 13) Un drame au bord de la mer; 14) L'auberge rouge; 15) L’elixir de longue vie; 16) Maître Cornélius; 17) Sur Cathérine de Medicis; 18) Le Martyr calviniste; 19) La confidence de Rugieri; 20) Les deux rêves; 21) Louis Lambert; 22) Les proscrits; 23) Seraphita.
 VIII. Studya analityczne: 1) Physiologie du mariage; 2) Petites misères de la vie conjugale.
 Z całéj téj massy powieści, które w wydaniu Calmanna Lévy (z r. 1876) mieszczą się w czterdziestu tomach ścisłego druku, wybraliśmy kilka tylko celujących wykończeniem artystyczném i ważnością poruszanych kwestyj. Wszystkie przekłady są całkiem nowe, gdyż z dawniejszych, zresztą bardzo nielicznych, niepodobna było korzystać z powodu znacznych usterek, jakie w nich zauważyć nietrudno.
 Oprócz Komedyi Ludzkiéj zostawił jeszcze Balzac dwa dramata: Vautrin i la Maratre (Macocha) i dwie komedye: Les ressources de Quinola i Le faiseur (Mercadet). Macochę posiadamy w przekładzie (trzykrotnie przerabianym) Krystyna Ostrowskiego (z r. 1861, 1863 i 1868). Nadto do składu Komedyi Ludzkiéj nie wchodzą ani młodzieńcze utwory Balzaca ani téż jego Contes drôlatiques w wysokim stopniu nieprzyzwoite, a pisane językiem wieku XVI z prawdziwém mistrzostwem.

---