Przejdź do zawartości

Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.1 027.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
15
Abgar. — Abia.

z polecenia Chrystusa): „Błogosławionyś ty Abgarze, że uwierzyłeś we mnie, nie widziawszy mnie, aby ci, którzy nie widzą a jednak wierzą, żywot wieczny pozyskali. Co do twego życzenia, abym do ciebie przyszedł, muszę tu (w Judei) wszystko wypełnić, na co jestem posłany, a potém wrócić do tego, który mnie posłał. Jak się to spełni, poślę ci jednego z moich uczniów, aby cię uleczył, i tobie i twoim życie dał.“ Że Chrystus posłańcowi Abgara dał także swój cudownie na chuście odbity obraz, nie wspomina Euzebjusz, ale téż nie pierwszy dopiero o tém mówi Ewagriusz, jak zazwyczaj twierdzą (np. Wilchelm Grimm, die Sage vom Ursprung der Christusbilder, Berlin 1843); lecz już Mojżesz z Choreny, za którego czasu obraz był jeszcze w Edessie, później miał być przeniesiony do Konstantynopola, a ztamtąd do Rzymu, do kościoła św. Sylwestra, albo do Genui. Oba miasta twierdzą, iż posiadają autentyczny obraz. Po Wniebowstąpieniu Chrystusa miał być do Abgara Tadeusz — czyli Addeusz (ob.) jeden z siedmdziesięciu uczniów, wysłany przez Apostoła Tomasza. Abgar wyzdrowiał i nawrócił się wraz z poddanymi. Mojżesz z Choreny podaje wiele innych jeszcze listów Abgara, które ten król miał pisać w sprawie wiary do cesarza Tyberjusza i do perskiego króla Artaszasa. Prawie powszechnie za nieautentyczną uznaną tę korespondencję, bronią do pewnego stopnia niektórzy historycy, pomiędzy innymi: Tillemont, Memoires t. 1 p. 362 i 615; Cave, Hist. literar. i Welte, w tybingskim Kwartalniku 1842 str. 335, przyczém twierdzą, że owo miejsce w liście Chrystusa: „Błogosławionyś ty” etc. i „napisano o mnie” odnoszą się nie do Jan. 20, 29. lecz do Izaj. 52, 15 i 65, 1. 2. W wyżej cytowaném dziele Grimm’a znajduje się piękna kopja obrazu z kościoła św. Sylwestra w Rzymie. Przedstawia on wyraźny typ bizantyjski. Korrespondencja Abgara znajduje się przedrukowana i u Fabricego, Codex apocryph. Novi. Test. N.

Abgar Bar Maanu, potomek poprzedniego i ostatni z Abgarów. Panował około r. 200 po Chr., był chrześcjaninem i przyjacielem Bardezanesa, sławnego późniéj gnostyka (Euzebii, Chronic. ad Olimp. 149, 1 i Epiphan. Haer. 56. c. 1.). Że jednak nie popadł on w herezję, przekonywa pochlebna o nim wzmianka Epifanjusza. Euzebjusz nawet nazywa go mężem świętym. Znajdują się monety, na których ten Abgar kazał odciskać znak krzyża. Zakazał on swoim poddanym dawać się kaleczyć na eunuchów królowéj Ops (Rhea). Za jego czasów zawalił się kościół w Edessie i zabił wielu ludzi (Bayer, Hist. Osrohena. Petrop. 1743. p. 170) R. 216 Karakalla złożył Abgara z tronu, a Edessa zamieniona na kolonię rzymską.

Abia, 1. drugi syn Samuela, był, wraz z starszym swym bratem Joelem, sędzią w Izraelu (I Kr. 8, 1); ale szukali oni swego tylko interesu, brali datki i nieszanowali prawa: był to główny powód zniechęcenia ludu i żądania od Samuela zaprowadzenia władzy królewskiej (I Kr. 8, 5). — 2. Syn Jeroboama, I kr. izraelskiego. Śmierć jego wczesną, wraz z całym domem Jeoroboama, przepowiedział w Silo prorok Achiasz, gdy matka Abiasza pytała proroka o koniec choroby swego syna (3 Kr. 14, 1 — 16). — 3. Syn Roboama, króla judzkiego, urodzony z Maachy; lubo nie najstarszy z rodzeństwa, przeznaczony był przez ojca na następcę. Wojna z królem izraelskim, rozpoczęta za przeszłego panowania, ciągle groziła narodowi. Jeroboam wyciągnął na czele ośmkroć sto tysięcy ludzi; Abia zaledwie połowę tego mógł zebrać; stanął jednak obozem na górze Semeron w ziemi Efraim (II Paral. 13, 4), a uderzywszy na nieprzyjaciela, stra-

OSZAR »