wa ręce; jeszcze się modli, kładąc po trzykroć na chorego rękę; daje mu kommunję ś. i w końcu każe mu odmówić skład wiary; zachęca też łagodnie do cierpliwości, wiary, nadziei i rezygnacji. — W administrowaniu sakr. małż., kapłan stawia u ołtarza mężczyznę, po swej prawicy, niewiastę po lewicy; pyta ich o imiona i mówi [1]. „Podług urzędu Kościoła ś., pytam ciebie N. i też ciebie K., jeśli wy żądacie wstąpić w stadło małżeńskie? Odp. Żądamy. — N. i K. wiedzcie, iż wszelki człowiek chrześcjański, który chce przyjąć świętość małżeństwa świętego, ten ma mieć naprzód czyste sumienie dla tej przyczyny. Bowiem gdyż Bóg wszechmocny daje łaskę swoją przy każdej świętości, tedy człowiek nie ma mieć żadnej przekazy (przeszkody) ku przyjęciu łaski jego. Ale ma być czysty od wszelkiego grzechu śmiertelnego; wtóre, ma być wasz umysł dobry tako, iż wy w tém stadle chcecie żyć ku czci i ku chwale boskiej i ku waszemu zbawieniu dusznemu”. Dalej mówi kapłan: „Wtóre pytam ciebie N., jeśliś ty (jesthlesz thi) nie ślubił żadnej inszej, krom tej panny albo pani K., która podle ciebie stoi? Albo jeśli też nie macie między wami niektóre bliskości krewne? Narzeczony odpowiada, a kapłan czyni toż samo pytanie narzeczonej i odbiera jej odpowiedź. Po raz trzeci kapłan zwraca się do narzeczonego i mówi: N. widzisz, iż K., która podle ciebie stoi, z łaski Bożej jest zdrowa, ale jeśliby pod czasem miły Bóg przepuścił na nią niektórą niemoc, albo też niektóry niedostatek, ślubiszże (silijnbisch) ją nigdy nie opuścić? Odp. ślubuję. W tenże sposób zapytuje narzeczoną. Teraz bierze ręce obojga, łączy je i mówić każe mężczyznie: „Ja N. biorę ciebie K. za moją własną żonę i ślubuję tobie chować wiarę małżeństwa świętego, aż do mej śmierci: tako mi Bóg pomóż, panna Marja i wszyscy święci”. Narzeczona przysięga podobnie; a po tych uroczystych przyrzeczeniach, kapłan bierze obrączkę ślubną od narzeczonego, mówiąc do obojga: „Boże wszechmocny daj wam szczęście i duszne zbawienie w tém stadle waszém”; błogosławi pierścionek i oddaje panu młodemu, który przyjąwszy go trzema palcami, wkłada na czwarty palec (annularis) lewej ręki swej narzeczonej. Kapłan mówi wtedy: Annulo suo subarravit me Dnus J. Chr. et tanquam sponsam decoravit me corona, czyni znak krzyża, mówiąc dalej: matrimonium itaque per vos contractum, ego ratifico et confirmo., in nomine P. et F. et Sp. S. Amen. W końcu idą jeszcze modlitwy, opuszczane w powtórnych małżeństwach. — Z powodu różnych dodatków i zmian czynionych w formie rozgrzeszenia, poleca Agenda tej tylko używać: Misereatur tui Omn. D. etc. Dnus noster J. Ch. te absolvat, et ego auctoritate qua fungor absolvo te a vinculo (v. vinculis) excommunicationis et a peccatis tuis, in nomine P. et F. et Sp. S. Amen. — Następują benedykcje pokarmów na wielkanoc, między temi są też jabłka i owoce; kończy książkę Oratio utilis pro beneplacito Dei perficiendo: piękna ta modlitwa, jakby na pociechę kapłana, umocnienie w trudach urzędowania i orzeźwienie jego ducha, jest tu po wszystkiém umieszczona. W niej się odbija treść życia kapłańskiego: wszystko dla Jezusa: Concede mihi benignisime Jesu gratiam Tuam ut mecum sit et mecum laboret mecumque usque in tinem perseveret. Da
- ↑ Podają się tu polskie słowa Agendy, lecz w ortografji dzisiejszej, bo tam jest bardzo utrudniona, a litery ą, ę zastąpione greckiém alpha z kreską u spodu ł nie ma, tylko l; za y, kładzie ij.
