Przejdź do zawartości

Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.1 098.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
88
Akiba. — Akkaron.

go byłoby zagrożone, gdyby Akiba nie udał się na południe Palestyny i tam nowych nie znalazł uczniów. Na pamiątkę owego smutnego faktu, a zarazem i śmierci Akiby, talmud przepisał natenczas żałobę, dziś jeszcze zachowywaną, podczas której żydzi niestrzygą włosów ani brody, nie przywdziewają szat nowych, nie sprawiają wesel ani żadnych innych zabaw. Przypisują mu téż kabalistyczne księgi: Jezira (o mądrości i imieniu Boskiém), Othiot (o mystyczném znaczeniu liter hebrajskich) i Mechilta. Obok mozolnych prac literackich, Akiba nadzwyczajnie był czynnym w życiu polityczném. Obszerną w tym celu prowadził korrespondencję ze wszystkimi współwiernymi, rozrzuconymi po całém imperjum Rzymskiém; ale ta jego polityczna działalność zgubną była dla jego rodaków i dla niego samego. Zaślepiony fanatyzmem i fałszywą rachubą, co do czasu przyjcia Messjasza, stanął po stronie żydowskiego demagoga Bar-Kochba (syn gniazdy), później Bar Chosba (syn kłamstwa) nazwanego, który się za Messjasza udawał i żydów do zrzucenia rzymskiego jarzma, za Hadrjana, pobudzał. Z początku dobrze mu się wiodło: wziął Jerozolimę i wiele innych miast Palestyny. Jednak nawet spółcześni niektórzy zarzucali Akibie, że dla poparcia Bar-Kochby naciągał miejsca ksiąg świętych, utrzymując, że chwila obecna była spełnieniem czasów przyjść mającego Messjasza. Johanan-ben-Sakai, uczony rabin, przewidując klęski, jakie spadną na Izraela, napróżno wołał: „O Akiba! trawa na twoich zębach wyrośnie, a syn Dawida jeszcze się nie ukaże”. Cesarz Hadrjan wysłał do Palestyny Juljusza Severa, odwołanego w tym celu z Brytanii. Bar-Kochba zwyciężony, zamknął się wraz z Akibą w Bethar; gdy miasto szturmem zdobyto, wódz zginął, a Akiba dostał się do niewoli. Rzymianie pastwili się nad starcem: zębami żelaznemi pasy z niego darto. Mękę tę zniósł on cierpliwie, i gdy w tym czasie przypadała godzina modlitwy Szema (słuchaj Izraelu, Pan Bóg nasz, Pan jeden jest, Deut. 6, 7), odmówił ją jeszcze, i gdy powiedział wyraz „jeden jest” ducha wyzionął (Ob. J. H. Otthonis, Historia Doctorum Misnicorum, Amstel. 1699. Pinner, Compendium des Thalmud, Berl. 1832. Zunz, Die Gottesdienstliche Vorträge der Juden, Berl. 1832. Brück, Rabinische Ceremonial gebraüche, Bresl. 1837. s. XXVII i 8. Mayer, Das Judenthum, Regensb. 1843. s. 161 i tegoż, Die Juden unserer Zeit. s. 151.) (Wetzer).

Akkad, w 70 Arhad, v. Achad, podług Gen. 10, 10 miasto założone w Babilonji przez Nemroda. Ze względu na pisownię Septuaginty, mieszczą je niektórzy nad rzeką Arhades w Sitacene, ale podług napomknienia tekstu biblijnego, leżało ono znacznie więcej na południe. Podług św. Hieronima, z którym zgadza się Targum jerozolimskie, pseudo-Jonatan, Efrem i Abulfaradżi, przez Akkad rozumieć należy miasto Nizibis, w północnej Mezopotamji.

Akkaron, v. Akaron, Accaron, v. Akron, hebr. Ekron, jedno z pięciu wielkich miast filistyńskich, położonych na płaszczyznie zwanej Sefela (ob.). Podbite przez Jozuego i oddane pokoleniu Judy (Jos. 13, 3. 15, 11. 45....), potém Danowi (ib. 19, 43), zostawało jednak w mocy Filistynów, którzy tu zaprowadzili zdobytą Arkę (I Reg. 5, 10....). Prorocy kilkakrotnie wspominają o Ak. (Amos 1, 8. Cf. Jer. 25, 20. Sophon. 2. 4. Zachar. 9, 5. 7). W późniejszych czasach Aleksander Bala, (r. 152—148), pretendent do tronu syryjskiego, darował je Jonacie Machabeuszowi (I Machab. 10. 88....). W dzisiejszej wiosce Akar, niedale-

OSZAR »