Przejdź do zawartości

Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.1 212.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
202
Amorejczycy. — Amortyzacja.

koleń, rezydujących w Hebron, Jerusalem, Jerimoth, Lachis i Eglon (Jos. 10, 5). Dwa inne pokolenia (Deut. 4, 47) rozszerzały się za Jordanem, od rz. Arnon aż do gór Hermon (Num. 21, 13. 32, 39. Jos. 5, 1. 9, 10. Deut. 3, 8. 4, 48. 31, 4. Jos. 2, 10. 9, 10), zkąd wypędzili byli Ammonitów (Jud. 11, 12, 13) i Moabitów (Num. 21, 26). Był to lud silny i rosły (Amos 2, 9), zatwardziały w bałwochwalstwie (Ezech. 16, 3. III Kr. 21, 26). Mojżesz podbił ich ziemie za Jordanem i rozdał pokoleniom: Rubena, Gada i półowie Manassesa (Deut. 3, 8. Num. 32, 33, 39. Jos. 22, 4). Z tej strony Jordanu pobici przez Jozuego (Jos. 10), posunęli się więcej ku południowi, około Akrabbim (Jud. 1, 34. 35, 3, 5); niektórzy jednak, jak Gabaonici, podstępem uzyskali sobie pokój (II Kr. 21, 2. Jos. 9, 3—19). Resztki Amorejczyków zmusił Salomon do płacenia haraczu (III Kr. 9, 20. II Par. 8, 7). X. W. K.

Amort Euzebjusz, jeden z najznakomitszych teologów XVIII w., ur. w Biber-mühle (niedaleko Tölz), w górnej Bawarji, uczył się w Monachjum; w Polling wstąpił do kanoników regularnych św. Augustyna (Bożych ciałków), gdzie, wkrótce po wyświęceniu na kapłana r. 1717, uczył w zakonie filozofji, teologji i prawa kanonicznego. Zwrócił wówczas taką na siebie uwagę, iż kardynał Cereari zabrał go z sobą do Rzymu, w charakterze teologa. W Rzymie, prowadził dalej Amort swoje naukowe studja, pozyskując coraz większe względy u znakomitszych osób i samego nawet Ojca św. Klemensa XII. Po powrocie do swego klasztoru, r. 1735, został obrany przełożonym r. 1740, a w 9 lat później, otrzymał nominację na członka akademji nauk w Monachjum. † 5 Lut. 1775 r. Zawiązał on w gronie kanoników św. Augustyna stowarzyszenie naukowe, p. t. Parnassus Boicus i był w swym czasie jednym z najpłodniejszych pisarzów bawarskich, odznaczających się przywiązaniem do Kościoła i Stolicy św. Pisma jego są: Theologia eclectica moralis et scholastica (Augustae Vindel. 1752, 23 tomy w 12 vol. 8°); Theologia moralis inter rigorem et laxitatem media (ed. 2a ibid. 1777 8°); Demonstratio critica religionis catholicae nova, facilis, modesta (Venetiis 1744, fol.), Vetus disciplina Canonicor. Regular. et saecularium (ibid. 1747, 2 t. in 4°); Jus Canonicum vetus et modernum cum vindiciis jurisdictionis eccl. (Ulm 1757, 3 vol. 4°); Elementa, juris can. vet. et. mod. (Ferrariae. 1763, 3 tomy 4°); Dictionarum select. casuum conscient. et controversiar. forensium eccles. (2-a ed. Aug. Vind. 1784, 8° maj.): De orgine, valore ac fructu indulgentiar. notitia (ibid. 1735, fol.); De revelatione visionibus et apparationib. privatis (tamże 1744, 2 t. 4°); Controversia de revelationibus Mariae Agredanis (tam. 1749, 4°); Phisolophia Polingiana (t. j. wykładana w Polling, tam. 1730, fol.); Plena ac succincta informatio de statu totius controversiae, que de authore libelli „De imitatione Christi“ inter Thomae Kempensis et Joannis Gersenis patronos agitatur (tam. 1725, 8°); Abhdlg v. Anrufg d. Heiligen (Ulm 1775, 8°); Leben. d. Heiligen Gottes (Augsb. 1765, 2 części 4°).

Amortyzacja. Oprócz zwykłego znaczenia, wyrażającego stopniowe umarzanie długu publicznego, amortyzacja, w stosunku do Kościoła i praw jego, oznacza prawa wydawane przez władzę świecką, a regulujące powiększanie się majątków kościelnych. Rzeczą jest naturalną że Kościół potrzebuje własności doczesnej, dla zapewnienia tak niezawisłości swoich ministrów, jak dla dzielniejszego i swobodniejszego rozwijania swego posłannictwa. Utrzymanie więc nabytych majątków, jak i wszelkiej własno-

OSZAR »