nosił włosiennicę. Mszę świętą codziennie odprawiał. Nadzwyczajną odznaczał się łagodnością, a myśl jego i serce ciągle ku niebu zwrócone były; częste miewał widzenia, zwłaszcza podczas modlitwy i rozmyślania. Aż do czasu reformacji, uważany zawsze za najpierwszego patrona północy i dziś jeszcze, wiele miejscowości niższej Saksonji, od niego ma nazwisko. Następca Ansgarego, Rimbert, pierwszym był jego bjografem. Z tegoczesnych zaś, zasługuje na uwagę G. H. Klippel (Lebensbeschreib. d. Ezb. Ansgar, Bremen 1845 r). (Mast). J.
Antepedjum, a raczej Antependjum, wiszące zakrycie przed ołtarzem. W rubryce Mszału nazywa się pallium, jakoby płaszcz ołtarza, bo w znaczeniu mistyczném ołtarz oznacza Chrystusa Pana, a ten tu płaszcz, czyli antependjum, ozdobę cnót Chrystusowych. Rubryka Mszału zaleca, ażeby je, o ile można, zmieniać do koloru, a liturgiści przestrzegają przynajmniej, ażeby antepedjum nie było czarne przy wystawieniu. Jeżeli mensa ołtarza ozdobna jest kamienną rzeźbą lub złotem, to bez antepedjum obejść się może; rzeźby drewnianej przy oprawie antepedjum Ceremoniale Episcoporum (l. I c. XII n. 11) wzbrania, pewnie dla tego, żeby się koronki bielizny i apparaty o nie nie darły. Materja i ozdoby rysunku, choć zachwalane jedwabne, srebrne, złote, zostawione jednak do możności i byle stosowne. Powinno być rozpięte na ramie lub blacie, niefałdowane, a zmienia się przed nieszporami, jeżeli całe nieszpory, albo choć od capitulum o święcie jutrzejszém, innego koloru; inaczej, po komplecie. X. S. J.
Anterus (święty), Papież, grek z urodzenia, według Euzebjusza (Hist. eccl. lib. VI c. 29) 18 Papież, według innych 19, następca świętego Poncjusza, wybrany na Papieża w początkach panowania cesarza Gordjana (238), miał umrzeć w miesiąc potém. Według zaś Baronjusza, Euzebjusz się myli: Anterus bowiem był obrany Papieżem jeszcze za życia Maksymina i pod nim skazany na śmierć, na krótko przed wyniesieniem na tron Gordjana. Rozkaz wydany przez św. Anterusa, o zbieraniu aktów męczeńskich, stał się powodem prześladowania, którego on sam padł ofiarą (Baron. ad ann. 137, n. 11; 138, 11). Pamiątkę jego obchodzi Kościół 3 Stycz. (Cf. Baron. ad a. 137, n. 11; 138, n. 1 i noty Pagi’ego i Mansi’ego na ostatnie to miejsce).
Antici Tomasz, margrabia, od 1766 sprawujący interesa polskie przy Stolicy Apostolskiej, a od 1768, po otrzymaniu indygenatu, minister j. k. mości i rzeczypospolitej w Rzymie. Interesa Stanisława Augusta prowadził gorliwie, z krzywdą nieraz sprawiedliwości. Ztąd nieprzyjacielem był nuncjuszów Visconti’ego i Durini’ego, którzy w należytém świetle rzecz przedstawiali. R. 1777 otrzymał opactwo paradyskie, a 1779 królewskie przedstawienie na kardynalstwo, które też otrzymał 30 Marca 1789 r. Korzystając z upadku Polski, przywłaszczył sobie polskie fundusze w Rzymie, pomiędzy innemi 25,000 skudów, jakie benedyktynki sandeckie złożyły na wydatki kanonizacji bł. Kunegundy. Cf. J. Bartoszewicz w większej Encyk. Org. t. I 951.
Antioch, tego nazwiska było 12 czy 13 królów syryjskich (ob. Petri Lambecii Prodromus hist. lit, Lips. 1710), z których kilku napotykamy w Biblji. 1. Antjoch I Soter, wprawdzie nie jest wyraźnie w Piśmie św. wymieniony, ale częściowo odniesione przez Żydów zwycięztwo nad Galatami, o jakiem Judasz Mach. przypomina swoim w chwili stanowczej (2 Mach. 8, 20), jest bezwątpienia tém zwycięztwem, za które Antjoch I
