Przejdź do zawartości

Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.2 010.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
3
Baranowicz. — Barbara.

szej Panny sertum, ex floribus SS. Patrum decerptum,“ w Czernichowie 1680 r.; „Apollo chrześcijański opiewa żywoty świętych,“ 1670 r. w Kijowie; „Lutnia Apollinowa każdej sprawie gotowa,“ tamże 1671 r.W. Ch.

Baranowski Wojciech, prymas. Ubogiego rodu (1548—1550), ale niepospolitemi przymiotami umysłu zwrócił na siebie uwagę Zamojskiego kanclerza. Kształcił się w Krakowie i za granicą. Kanonik kujawski, kruświcki, później kantor gnieźn. i scholastyk łęczycki, sekretarz królewski, pod Pskowem mianowany przez Batorego sekretarzem wielkim koronnym (1581), a r. 1585, pomimo wielu przeciwników, podkanclerzym. Zostawszy biskupem płockim, złożył pieczęć i całkowicie oddał się pasterstwu. Surowy i czujny, przestrzegał ściśle świętości kapłaństwa w duchowieństwie; założył seminarjum w Pułtusku; budował w Bartodziejowie i w Warszawie pałace dla biskupów płockich, z których ostatni później zamienił na prymasowski. Chęć jego przeniesienia się na biskupstwo krakowskie, wakujące po kardynale Jerzym Radziwile, posłużyła ks. Stanisławowi Grochowskiemu za materjał do jego satyrycznego wiersza „Babie koło,“ za który G. utracił kanonję. W Płocku odbył synod djecezjalny, podobnie jak i po przeniesieniu na stolicę kujawską (1606), synod kujawski. R. 1608 został prymasem arbp. gn. Restaurował spaloną katedrę gniezn., odbył synod prowinc. w Łowiczu 1612 r. Umarł w wieku późnym (1616), pochowany w kollegjacie łowickiej, w kaplicy przez siebie wystawionej.

Barącz Sadok, ormiańskiego pochodzenia, ur. 1814 r. w Stanisławowie, na Pokuciu. Skończywszy akademję lwowską, wstąpił do dominikanów, wyświęcony na kapłana 1836, był kaznodzieją, a przez 6 lat professorem nauk biblijnych we Lwowie. Od wyższych godności klasztornych umiał się wymówić przez pokorę. Wydał: Pamiątki miasta Żółkwi, Lwów 1852; Pamiątki Dziejów Polski, 1855; Żywoty sławnych Ormjan w Polsce, 1856; Wiadomości o klaszt. ks. Dominikanów w Podkamieniu 1858; Rys dziejów zakonu kaznodz. w Polsce, Lwów 1859.

Barbara św. panna i męczenniczka (4 Grud., a miejscmi 12 Lut.), z greck, obca, cudzoziemka. Czczona od dawna w zachodnim i wschodnim Kościele, ale brak pewnych wiadomości o jej życiu. Akta, znajdujące się u Surjusza, zawierają wiele sprzeczności. Jedni, męczeństwo jej kładą w Nikomedji (w Bitynji), za cesarza Maxymina I (który r. 235 rozpoczął prześladowanie chrześcjan); inni męczeństwo to naznaczają w Heliopolis, w Egipcie, za Galerjusza ok. 306 r. Za pierwszém zdaniem jest Baronjusz, za drugiém Assemani (Calend. univers. t. V p. 408). Barbara, podług podania, była córką poganina Djoskura, który ją wychowywał bardzo starannie, lecz obawiając się o jej cnotę, tém bardziej, że niezwykłej była piękności, przechowywał ją w wieży, w zupełném od ludzi odosobnieniu. Pomimo tego odosobnienia, Barbara poznała naukę chrześcjańską i Chrzest przyjęła. Nauczycielem jej miał być Orygenes. Ojciec, zawzięty poganin, dowiedziawszy się od niej, że jest chrześcjanką, wydał ją sędziemu Marcjanowi, który wszelkich gwałtownych używał środków, aby ją do pogaństwa skłonić. Bita, obnażana, kaleczona i po mieście prowadzana, wytrwała jednak w wierze; na ścięcie nareszcie skazana, pod mieczem własnego ojca głowę złożyła, licząc 20 lat życia. Na obrazach, św. B. występuje częstokroć razem ze św. Katarzyną, obok Najśw. Panny: św. Katarzyna, jako utalentowana, uczona dziewica, przedstawia tu siłę umysłową; św. Barbara, która w tajemniczej tęsknocie duszy, zamknięta w wie-

OSZAR »