Przejdź do zawartości

Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.2 041.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
34
Baruch.

(Jer. 36, 4. 8. 32) i ogłaszał ludowi w świątyni (Jer. 36, 10); a z tego powodu ściągnął na siebie gniew Jojakima, króla judzkiego (609—598 przed Chr.), i przed nim kryć się musiał (Jer. 36, 26). Żył Baruch w czasach upadku państwa Judzkiego, kiedy potęga Babilońskiej monarchji coraz więcej groziła Jerozolimie. Baruch z Jeremjaszem przepowiadał ten upadek; dla tego oba utracili popularność między swoimi i uważani byli za sprzyjających Chaldejczykom (Jer. 43, 3); Baruchowi nawet przypisywali żydzi, że on pobudzał Jeremjasza do proroctw przeciw Jerozolimie (Jer. 43, 3). Józef Flawjusz (Antiq. X. 9, 1) opowiada, że podczas oblężenia Jerozolimy przez Nabuchodonozora, Baruch trzymany był w więzieniu, razem z Jeremjaszem; lecz od Nabuzardana, za wstawieniem Jeremjasza, otrzymał wolność udania się, gdzie mu się spodoba. Działoby się to podczas zdobycia i zniszczenia Jerozolimy, w ostatnim roku panowania Sedecjasza (597 — 586). Lecz poprzednio jeszcze, przed r. 586, Nabuchodonozor był opanował Jerozolimę za Joachina (Jechonjasza, 598 — 597), miasto i świątynię złupił, samego Jechonjasza do Babilonji uprowadził (597), a na jego miejscu ustanowił królem Sedecjasza. Za tego to Sedecjasza, gdy Jechonjasz siedział już rok piąty (592) w swej niewoli (ob. IV R. 24, 15; cf. Bar. 1, 3), Barucha znajdujemy w Babilonji. Nie wiadomo tylko, czy był uprowadzony przez Babilończyków, czy też, co prawdopodobniejsze, dobrowolnie się tam udał, aby powstrzymać żydów od bałwochwalstwa, a zachęcać do pokuty i cierpliwości. Pobyt Barucha w Babilonji wypada jednocześnie z podróżą, jaką odbył następca Joakima, Sedecjasz, do Nabuchodonozora, w czwartym roku swego panowania a niewoli Jechonjasza. Księga Jeremjasza wspomina (51, 59) o tej podróży, lubo celu jej nie wyjaśnia; dodaje tylko, że z królem Sedecjaszem udał się Sarajasz, syn Nerjasza, wnuk Maazjasza, pierwszy między prorokami, i że Jeremjasz dał mu swe proroctwo przeciw Babilonowi, aby je tam przeczytał, potem wrzucił do Eufratu. Z tej genealogji sądząc, Sarajasz (hebr. Serajah) byłby rodzonym bratem Barucha, a może samym Baruchem (jeśli Baruch miał dwa imiona, jak to często bywało). Fakt powyższy, ap. Jer. 51, 59 — 64, jest właściwie zakończeniem księgi proroctw Jeremjasza. W związku z nim zdają się być słowa Bar. 1, 3: „I czytał Baruch słowa księgi tej do uszu Jechonjasza (Jojachin), syna Joakimowego“.... i tamże w. 8: „Gdy był wziął do siebie naczynia kościoła pańskiego.“ Bez połączenia tych słów Barucha z Jeremjaszową księgą (51, 59 — 64) nie można sobie wytłumaczyć: jakiej księgi słowa[1] czytał Baruch: i kto wziął do siebie naczynia świątyni pańskiej? Połączywszy zaś jedno z drugiém widać: że gdy Baruch był w Babilonie w piątym roku niewoli Jojachina, wtedy (593) przybył Sedecjasz zapewne z haraczem i zarazem z prośbą do Nabuchodonozora, o zwrócenie naczyń kościelnych. Wtedy to Baruch otrzymawszy Jeremjaszowe proro-

  1. Że „verba libri hujus,“ Bar. 1, 3, nie odnoszą się do samej księgi Barucha, ale do jakiegoś innego dzieła, pokazuje to dalszy ciąg mowy, a mianowicie: że dopiero w skutek tego czytania Baruchowego żydzi babilońscy napisali list do jerozolimskich i w liście niejako spowiedź swoją, aby podczas ofiar za grzechy była odczytaną. Tę spowiedź nazywają „librum istum“ (Bar. 1, 14) i tekst zaraz kładą. Tamtej zaś księgi, przez Barucha (1, 3) czytanej w Babilonie, tekstu nie podają; bo w Jerozolimie był.
OSZAR »