przez Bugenhagena ułożoną, odjechał reformator na konferencje do Smalkaldy 1539 r. R. 1542 był w Brunświku dla uporządkowania miejscowych spraw kościelnych. Propozycję objęcia biskupstwa po śmierci Erazma Mandüwel odrzucił stanowczo dla tego, że książęta jego warunków przyjąć nie chcieli. D. 22 Lut. 1546 miał mowę pogrzebową nad Lutrem, w kościele zamkowym w Wittenbergu. W pierwszych latach Carlstadt, Zwingli, Jan Agricola i Bucer byli gwałtownymi przeciwnikami Bugenhagena, później, jak zaraz zobaczymy, w ich miejsce inni wystąpili. Ostatni perjod jego życia zamąciła wojna smalkaldyjska, kłótnie adjaforystów i napaści ze strony Flakcjusza, Amsdorfa, Andrzeja Osjandra, lekarza kurfisztowego Ratzenbergera i innych, oskarżających go o sfałszowanie nauki luterskiej. Dotknęła go także utrata oka i wielkie osłabienie fizyczne. Um. 20 Kwiet. 1558, pozostawiwszy syna i dwie czy trzy córki. Godfryd Arnold pisze bardzo nieprzychylnie o Bugenhagenie w swojej Kirchen und Ketzergeschichte, t. XVI rozd. 3 i 4. Lämmel, Jäncken i Engelken zebrali jego dzieła, które późno po jego śmierci wyszły pod tytułem: Pomeriana, treści teologicznej. Licznych miał bjografów: oprócz wyżej przytoczonego Lämmela, opisali jego życie: Melanchton, jego przyjaciel, i G. Th. Strobel. Nie był ani tak szorstki jak Luter, ani tak wahający się jak Melanchton, ani tak nieokreślonych przekonań jak Bucer; wybrał dla siebie drogę pośrednią; dziełom jego brak jednak oryginalności i rzeczywistej jakiejś wartości. (Haas). W. B.
Bugia czyli palmatorium, z włoskiego: lichtarzyk srebrny, niski, z rączką, jaki się trzyma z prawej strony przy biskupie, kiedy ten solennie Mszę celebruje. Według Caeremoniale Episcop. l. I c. XX n. 1., świeca się w nim powinna palić, chociażby do czytania światła nie trzeba było. Wedle dekretu S. R. C. 8 Czerw. 1709 r. nie można podać bugii zamiast lichtarza przy święceniu na akolitów; a 23 Wrześ. 1837 r. prałatom domowymu[1] użycie bugii wzbronione. X. S. J.
Bujalski Bonawentura, prowincjał litewskiej prowincji bernardynów, gwardjan konwentu olkienickiego, jest autorem dzieła: Rekollekcje duchowne dla zbawiennego pożytku braci mniejszych konwentualnych św. o. Franciszka, na dziesięć dni z pilnością i porządnie rozłożone, Wilno w druk. akad. S. J. 1773 r. 4-o str. 463. Wł. Ch.
Bujdecki Henryk, dominikanin, wydał w Rzymie 1754 in f. Theses theologicae de Incarnatione, de Poenitentia et de Romano Pontifice.
Bujnowski Michał, jezuita, wydał dzieła: 1) Droga do domu, w Wilnie w drukarni akad. S. J. 1688 r. 8-o str. 435, z dedykacją Krystynie Hlebowiczównie Sapieżynej, wojewodzinie wileńskiej, hetmanowej w. w. ks. Lit. W przedmowie wyłuszcza autor treść dzieła, napisanego w celu usunięcia szkodliwego wpływu książek, które „według teraźniejszej mody psują wejrzenie,“ zatém odrażają od czerpania zbawiennych nauk i czytania dzieł pożytecznych. 2) Ratio status eligendi, Wilno 1688 r. 3) Ratio status ecclesiastici stabiliendi, Wilno 1690.
Bularni Wawrzyniec Jan Kanty, ksiądz, dozorca archiwum akademickiego w Krakowie, należał do wydanego przez Kołłątaja Zbioru prawa szkolnego dla akademji krak. Wydał: Quaestio juridica de optione canonica, Crac. 1773.
- ↑
Błąd w druku; powinno być – domowemu.
