mogli rozgrzeszyć księży, przez niewiadomość udzielających absolucji od przypadków tej bulli, arcyb. Karnkowski otrzymał odpowiedź odmowną. Ztąd synod kijowski r. 1762 przypomina plebanom, wikarjuszom i spowiednikom, że znać powinni przypadki Papieżowi zastrzeżone, gdyż ksiądz rozgrzeszający od nich wpada w klątwę i zaciąga ciężkie kary duchowne i dyscyplinaryjne (fol. 92). W tym też celu wiele synodów naszych podaje w treści lub w całości tę bullę: jedne Grzegorza XIII z r. 1578, inne Pawła V r. 1612, lub Urbana VIII z r. 1627, już to po łacinie, już po polsku. Ma ją całą synod prow. r. 1577, wileński Abr. Wojny, krakowski r. 1612 i 1643, łucki r. 1641. Krótki zbiór klątw bulli Coenae, zwykle ludowi ogłaszany w Wielki Czwartek, znajduje się w warmińskim 1575 i w włocławskim r. 1634 po łacinie; po polsku zaś mają: wileń. r. 1669 i 1717, przemyski r. 1723, płocki 1733, chełmiński r. 1745, żmudzki r. 1752, kijowski 1762, oraz listy pasterskie: bpa Karpia, Teod. Czartoryskiego, poznański r. 1739, Rupniewskiego, bpa łuckiego; Lipskiego, bpa krak. r. 1737; gnieźnieński Aleks. Łubieńskiego r. 1761; w synodach żmudzkich, wydanych przez bpa Paca, jest tekst żmudzki. Teologiczny wykład ważniejszych przypadków, w tej bulli zawartych, przydatny tak kaznodziejom jak spowiednikom, podają: Reformationes generales biskupa Szyszkowskiego; synod płocki kardynała Karola Ferdynanda roku 1643, i pod tymże biskupem królewiczem odbyty synod wrocławski roku 1653. X. Z. Ch.
Bulla provincialis nazywa się bulla, wydana przez Leona X, dat. w Rzymie V Idus Augusti (9 Sierpnia) 1515 r., zaczyna się od słów: Sacrosanctae universalis Ecclesiae i zawiera niektóre modyfikacje prawa ogólnego kanonicznego na rzecz djecezji polskich. Publikowaną była na synodzie łęczyckim I (r. 1537?) i jest zamieszczoną w Constitutiones synodor. provincial. 1. IV. X. W. K.
Bullarium nazywa się zbiór bull papiezkich. Nie znaczy to, iżby w niém mieściły się listy papiezkie, wydawane tylko w formie bull, bo owszem, znajdują się w niém rozporządzenia i w formie brevium wydawane. Nazywa się Bullarzem dla tego, że bulle przeważnie jego treść stanowią. Bywają bullarze częściowe, z bullami niektórych, pojedyńczych Papieży (ob. Decretales, zbiory ich), albo odnoszącemi się do pewnych granic, jak np. Bullarium Romano-Sueogothicum ed. Magnus von Celse, Holmiae 1782.; dodatek do niego wydał Porthan, w Abo 1796—97; później Ad Bullarium Romano-Sueogothicum a Magno von Celse et Porthan editum accesio nova, ed. Jo. Henr. Schroeder, Upsaliae 1854, 4-o. Zakony i kongregacje starały się też mieć osobno zebrane bulle, na rzecz swego stowarzyszenia wydane: Bullarium Cassinense, seu constitutiones Pontificum, imperatorum, regum etc. et Decreta S. Congregationis pro Congregatione Cassinensi, per Cornelium Margarinum, Venet, 1650 f., Tuderti 1670 f. Bullarium Ordinis Eremitarum S. Augustini a Laurentio Empolo collectum, Romae 1628 f. Bullarium Ordinis Cluniacensis, Lugd. 1628. Bullarium Confraternitatum Ordinis Praedicatorum coll. ab Antonio Gonzalez de Acunna, Romae 1668 4-0. Summarium Privilegior. a Sede Apost. Ordini Praedicatorum concessor. ab an. 1216—1669, przez tegoż, Romae 1670 i inne. Pierwszy zbiór ogólniejszy wydany był z polecenia Sykstusa V: Bullarium sive collectio constitutionum romanor. Pontificum, jussu Sixti V collectum, a Gre-
