a szczególniej Grzegorz XVI zreformowali ten trybunał i określili ściśle atrybucje różnych jego oddziałów; reformy te znajdują się razem zebrane w Raccolta delle leggi di pubblica amministrazione nello stato pontificio, Roma 1834. O kamerze ap. pisali: Alfons Zotto, Commentaria in constitutiones camerae apost.. Romae 1546; Balt. Gomez, Comment. in constit. camerae ap., Parisis 1546. Cf. Moroni, Diz. di erud. storico-eccl. VII 1. N.
Camera paramentorum (c. de’ paramenti) nazywa się zakrystja, w której Papież, mający celebrować, składa mucet, a przywdziewa aparat święty.
Camera secreta pontificia. Tym wyrazem oznaczają się zbiorowo na dworze papiezkim najbliżsi domownicy Papieża, jakimi są prałaci: maggiordomo, mistrz kamery, jałmużnik, zakrystjan, szambelani (camerieri) różnych stopni, duchowni i świeccy. Nazwa kamery prywatnej zdaje się pochodzić dopiero z XVII w.
Camerlengo (Camerarius) świętego Kościoła rzymskiego. Miejsce dawnego vice-domini, a później archidjakona, zajął po XI w. camerarius (ob. Camera) w zarządzie dochodów Stolicy św. i skarbu papiezkiego. Z czasem znaczenie jego ciągle się wzmagało. Eneasz Piccolomini (później Pius II) in apologia ad d. Martinum Mayer pisze, iż obowiązkiem camerlinga jest: „czuwać nad całą administracją miasta, opiekować się wojskiem, traktować kwestje polityczne i skarbem zarządzać.“ W czasie wakującej Stolicy Apostolskiej C. przedstawia zewnętrznie władzę królewską, czuwa nad wykonywaniem rozkazów ś. kolegjum i ma prawo bić monetę ze swoim herbem. Pius VII konstytucją Post diuturnos ograniczył jurysdykcję kardynała kamerlinga, zostawiając mu tylko znaczenie ministra skarbu i prezydencję kamery, a uznając innych członków kamery za niezależnych zupełnie od niego w swych funkcjach. — Kolegjum kardynalskie ma także swego kamerlinga (camerariuss. collegii cardinalium) od czasów Leona X, Papieża. C. ten administruje dochodami kolegjum, rozdziela je pomiędzy kardynałów obecnych in curia, nadto regestruje i podpisuje akty konsystorskie (w księdze Acta consistoriala) i kongregacji kardynalskich (w księdze Congregationes capitum ordinum). Obowiązek ten roczny spełniają z kolei obecni w Rzymie kardynałowie. N.
Cameron (czyt. Kemeron) Ryszard, kaznodzieja szkocki prezbyterjański i założyciel sekty kameronjanów, odłączył się od presbyterjanów, ponieważ ci uznali supremację królewską w rzeczach religijnych, wyklął króla Karola II, jako fałszerza wiary, i zginął 1682 w potyczce pod Airs Moss. Zwolennicy jego obstawali za dawnym prezbyterjanizmem; nabożeństwo odbywali pod gołém niebem i swoich współwyznawców, uległych królowi i parlamentowi szkockiemu, nienawidzili więcej jeszcze niż episkopalnych; królowi, wydającemu dowolne postanowienia w rzeczach wiary, odmawiali posłuszeństwa i prawa do tronu. Rząd ścigał ich surowo i dla tego pomogli oni Wilhelmowi III do wypędzenia Jakóba II. Roku 1690 kameronjanie (zwani także kargilitami od jednego ze swoich kaznodziei) pogodzili się pozornie z prezbyterjanami, ale oburzeni na rozporządzenia grożące im nowym przymusem sumienia i pobudzeni przez fanatycznych kaznodziejów, skupili się orężnie 1790 r. pod Edynburgiem, siłą wojenną dopiero rozproszeni. Z czasem złagodnieli. Dziś mają jeszcze około 15 parafji. N.
