Capaccini (piszą także Cappacini) Franciszek, kardynał, ur. w Rzymie 14 Sierp. 1784 z ubogich rodziców, na kapłana wyświęcony r. 1807, był dyrektorem obserwatorjum w Neapolu, gdy go poznał Consalvi i zalecił Papieżowi, poczém C. został stałym pracownikiem w gabinecie Piusa VII, którego zyskał zupełne zaufanie. Za następnych Papieży był podsekretarzem stanu. R. 1828 był posłem w Niderlandach. Dla lepszego obeznania się ze stanem Niemiec, jako substytut papiezkiego sekretarjatu stanu, przedsięwziął r. 1837 podróż do tego kraju. Dwór pruski zapraszał go nader uprzejmie, pragnąc uzyskać przychylną decyzję w sprawie mieszanych małżeństw i hermezjanizmu; z polecenia Papieża przyjął zaproszenie, ale w sprawie małżeństw mieszanych oświadczył, że nie ma żadnych instrukcji od Papieża. W przedmiocie zaś hermezjanów uczynił co mógł ku zobopólnemu zadowoleniu Papieża i króla pruskiego. Prawość, prostota i czystość charakteru kierowały wszystkiemi krokami jego publicznego i prywatnego życia i zyskały mu powszechny szacunek. Prawie wszystkie trudniejsze interesa państwa spoczywały na jego barkach, aż do ostatniego jego trzyletniego poselstwa do Holandji, Portugalji i Hiszpanji. Przypominał swego szlachetnego poprzednika w XVI w., kardynała Commendoniego (ob.), z którym go też porównywa dziełko: Die päpstlicheu Legaten Commendone u. Cappacini in Berlin u. ihre Aufgabe, v. W. Prisac, Neuss 1846. Codziennie pracował C. dziesięć godzin i dla każdego był przystępny. Um. na puchlinę 15 Czerwca 1845 r. Cf. Gams, Geseh. d. Kirche im 19 Jahrh. II 596... W. B.
Capella (v. de Capillo) Andrzej, hiszpan, najprzód jezuita, potém (od r. 1569) kartuz; wyniesiony na biskupstwo urgelskie, † 12 Wrześ. 1610. Mąż świątobliwy, biegły w hebr. i grec. językach. Między innemi jego dziełami, zasługują na uwagę: In Jeremiam Prophetam commentaria (In domo carthusiana Sealae Dei, 1586 4.), dzieło rzadkie, w którém autor tekst Wulgaty porównywa z hebr., grec. i chaldejską parafrazą. Hurter, Nomenclator literarius, I 387. X. W. K.
Capelli (Kapelli) Aloizy, włoch, rodem z Florencji, r. 1804 profesor prawa rzymskiego, kanonicznego, oraz literatury włoskiej w uniwersytecie wileńskim, a potem w wileńskiej akademji duchownej. Um. we Włoszech. Oprócz kilku prac literackich i tyczących prawa rzymskiego, napisał: O źródłach i zasadach prawa kanonicznego, po francuzku, polskie tłum. w Dzienniku wileńskim 1815, II 348 (i osobno tegoż r.); Manuale juris canonici, Wilno 1819.
Capellus Marek Antoni, włoch, franciszkanin, † 1622 r., kanonista i teolog. Podczas zatargów Wenecji z Pawłem V, stał Capellus po stronie rzplitej przeciw Papieżowi; później jednak zmienił swoje zdanie i pisał w obronie Stolicy Apostolskiej: 1) Adversus primatum ecclesiae anglicanae, Bononiae 1610. 2) De successione episcopi romani contra duos anonymos, Coloniae 1612 4-o. 3) De summo pontificatu Petri, Colon. 1621 4-o. 4) Dissert. de appellationib. ecclesiae africanae ad Sedem Romanam, Marco Ant. de Dominis opposita, Paris 1622, ed. Joannes Boutonius, Romae 1722. Dwa ostatnie dzieła są też ap. Roccaberti, Biblioth. Pontficia t. XVI. Przeciw Henr. Vecchietti (ob.) napisał: De Coena Christi adversus auctorem aegyptium anni primitivi (Paris. 1625), traktat chronologiczno-teologiczny. Żywot Capella
