i akta greckie, jakie dostały się w ręce Bollandystów (którym wszakże Butler odmawia wiary), śmierć jej, po różnych męczarniach, przypisują zagryzieniu przez dzikie zwierzę (Dla tego niekiedy na jej obrazach dodają niedźwiedzia). Ztąd niektórzy przypuszczają, że Asterjusz o innej mówi Eufemji, nie zaś o tej, pod której wezwaniem był kościół chalcedoński i którą kościół grecki czci, jako jednę z największych męczenniczek. Niegdyś w Konstantynopolu były 4 kościoły, pod wezwaniem ś. Eufemji, najsławniejszym wszakże był jej kościół w Chalcedonie. Ojcowie soboru chalcedońskiego wstawiennictwu tej świętej przypisują pomyślne załatwienie swoich czynności (Mansi, Concil. t. VI p. 325). Historyk Ewagrjusz (l. 2 c. 3) wspomina, że cesarze, patrjarchowie i wszelkiego stanu wierni tłumnie podążali do Chalcedonu, dla dostąpienia łask boskich za przyczyną tej świętej (Baronjusz ad an. 451 n. 54; an. 594 n. 101 et not. in Martyr. rom. 16 Sept.). R. 680, po wzięciu Chalcedonu przez Persów, relikwje jej przeniesiono do Konstpla i złożono w kościele ś. Zofji. Cesarz Leon Izaurycki, czy też Konstantyn Kopronim kazał rzucić je w morze, lecz cesarzowa Irena wydobyła je, jak mówi Konstantyn, bp Tio (w Paflagonji), w rozprawie mianej w tym przedmiocie (ap. Surium t. 4). Dziś znajdują się one w Silivri, miasteczku portowém nad morzem Marmora (Kantemira Hist, państwa ottomań., tłum. francuz, t. 2 l. 3 c. l. p. 58). Część tych relikwji posiada kościół Sorbony w Paryżu: ofiarował ją wielki mistrz maltański. Ob. Bolland, Acta SS. Septemb. t. V 252... (Schrödl). J.
Eufrat, Εὐφπάτης, Euphrates, hebr. Perath, פּרת, w Biblji zowie się także rzeką (hebr. nahar, hannahar. Ex. 23, 31. Jos. 24, 2. Jud. 11, 19. II Reg. 10, 16. I Par. 19, 16. I Esd. 4, 11. 16. 17. 20. 8, 15. Izaj. 7, 20 i in.), albo wielką rzeką (Jos. 1, 4. Deut. 1, 7. cf. Gen. 15, 18. Deut. 11, 24 i in.); wypływa z Armenji, bieży na południe między Syrją i Mezopotamją, potém przez Babilonję, gdzie łączy się z Tygrem i wpada do zatoki Perskiej. Za świetnych czasów Dawida i Salomona, E. stanowił wschodnią granicę państwa żydowskiego (II Reg. 8, 3. 10, 7—16. I Par. 18, 13. 19, 16. II Par. 9, 26. cf. Psal. 59, 2), jak to było obiecane patrjarchom (Gen. 15, 18. Ex. 23, 31. Deut. 1, 7. 11, 24. Jos. 1, 4). Ob. Mannert, Geogr. V 1, 199.. Cf. Raj.
Eufrozyna, Euphrosyna (od εὐφροσονος — rozradowany, uweselający), św. (1 Stycz. albo 11 Lut.; u greków 25 Wrześ.), panna, córka Pafnucego, znakomitego obywatela w Aleksandrji. W dzieciństwie już postanowiła poświęcić się Chrystusowi w stanie zakonnym, a gdy ojciec nie chciał na to zezwolić, mając lat 18, obawiając się, aby jej ojciec nie odszukał w klasztorze żeńskim, przebrana po męzku, potajemnie opuściła dom rodzicielski i, pod imieniem Smaragda, wstąpiła do klasztoru męzkiego niedaleko Aleksandrji, gdzie było 350 zakonników. Za zezwoleniem opata Teodozego zamknęła się w osobnej celi, gdzie przeszło lat 23 przepędziła samotnie na modlitwie, pracy ręcznej i surowém umartwieniu ciała. Pafnucy, strapiony zniknięciem jedynej córki, często nawiedzał opata, który pewnego razu zaprowadził go do Smaragda, aby ten duchowną rozmową pocieszył zasmuconego. Smaragd spostrzegłszy swego ojca bardzo zmartwionego, głęboko został wzruszony, pocieszał go nadzieją znalezienia córki, lecz niczém nie zdradził swojej tajemnicy i dopiero przed śmiercią wyznał, że jest jego córką Eufrozyną. Gdy umarła ok. r. 470,
