4 Gabler.—Gabrjel. Academ. Jenens., wyd. Eichstaedt t. I. Z dzieł jego zasługują więcej na wspomnienie: Entwurf der Hermeneutik des Neuen Test., 1 7 88; Entwurj einer histor. krit. Einleitung, 17 89; Netier Yeriuch iiber die mosaische Scbćpfungsgeschichte aus der hóheren Kritik." Teorja' mytyczna Strausa i Bauera już przebija w pismach Gablera, jako konieczne następstwo systematn racjonalistowskiego. Gabler nietylko był racjonalistą, ale on pierwszy swej metodzie nadał nazwę racjonalistowskiej, dla przeciwstawienia jej snpranaturalizmowi. Lepiej się zasłużył krytycznemi pracami około tekstu Nowego Test. i wydaniem dzieł Griesbacha: Griesbachii Opuscula academica, 1825. Był przeciwnikiem połączenia protestantów z katolikami, nad jakiem pracowano wówczas w Niemczech, ponieważ lepiej od innych protestantów oceniał sprzeczność dwóch kierunków i sądził, że nie nadeszła jeszcze chwila podobnego zbliżenia (Haas). A. B.—2. Maciej, jezuita, ur. 2 5 Lut. 1 7 36 r. w Spalt, w Frankonji, był professorem fi-lozofji i fizyki w Ingolstadzie od 1 7 69 — 81 r.; po zniesieniu zakonu został radcą elektora bawarskiego i proboszczem w Wembdingen, w Ba-warji. Jest autorem kilku dzieł z nauk przyrodzonych: De vasis capiUa-ribus, Ingolstad. 17 73; Tlieoria vaporum, ib. 1 7 73; Abhandlung von der Kra/ten der Eórper, ib. 1776; Ąbhandlunj von der Instrnmentation, ib. 1 776; Theoria magnetis, ib. 1781; Naturlehre, Mttnch. 1778—79, w 5 częściach. Gabourd Amadeusz, francuz, ur. ok. r. 1805, historyk i publicysta, redaktor pism: Dauphinois i CAmides lois; f 1 86 7 r. Dzieła jego, odznaczające się gruntownością i uczciwą tendencją, są: Histoire de Louis XIV (Tours 1844); Histoire de Napoleon Bonaparte (ib. 1845); Histoire de Paris depuis les temps les plus recules jusqu'a nos jotirs (Paris 1863-—65, 5 V.); Histoire de la revolution et de VEmpire (ib. 1846 — 51, 10 v.; 2-a ed. ib. 1858—63); Les pelerinaget de Paris (ib. 1862); Histoire de France depuis les origines gauloises jusqu'a nos jours (ib. 18 39 — 40, 3 v.; 2-a ed. 1843; 3-a ed. 1846, 3 v.; to samo w 20 v. in-8, ib. 1855 — 62, z rycinami); Abrege elementaire de 1'histoire de France (ib. 1844; edycja nowa, przerobiona, ib 1863)-Histoire contemporaine, compre-nant les principaux eoenements qui se sont accomplis depuis la revolution de 1830 jusqu'a nos jours (Paris 1864—67), w 7 tomach. Ostatnie to dzieło, jedno z najlepszych o historji współczesnej, kontyuuje Aureljan de Courson, który wydał tom VIII, obejmujący dzieje do r. 185 8 (Paryż 186 9). Gabrjel (po hebr. mąż boży), jeden z archaniołów (ob. Aniołowie), występuje w Starym i Nowym Test. jako zwiastun wyroków miłosierdzia Bożego i tłumacz Objawienia. Danielowi tłumaczy wizję o baranie i koźle (Dan. 8, 15..), zwiastuje mu o 70 tygodniach do przyjścia Messjasza (ib. 9, 20..). Zacharjaszowi w świątyni, w czasie ofiary kadzidła, zapowiedział narodzenie Jana Chrzciciela (Łuk. 1, 11 — 20), i Najśw. Pannie w Nazaret Narodzenie Zbawiciela (ib. 1, 26—38). Gdy Zacharjasz nie chce mu wierzyć, wymienia wyraźnie swoje imię i mianuje się w ten Bposób tym samym, który już Danielowi zwiastował wielkie dla ludu Bożego objawienia. Uważany też jest dla tego jako patron i anioł stróż ludu wybranego (cf. Maldonat., in Luc. 1, 19). Podług kabalistów, G. był nauczycielem pa-trjarchy Józefa, a mahometanie twierdzą, że fałszywemu ich prorokowi Mahometowi objawienia niebieskie G. przynosił. Cf. Calmet, Diet. Bibl. pod tym wyrazem.
