Garnier.—Gassendi. 51 dit, Paris. 1673, f. 2 części. W tóm ostatniem dziele dał G. kilka swoich uczonych rozpraw o pelagjanizmie i nestorjanizmie, jako to: i) De primis autoribus et praecipuis defensoribus haeresis quae a Pelagio nomen accepit. 2) De Synodis habitis in causa pelagianorum rivente s. Augu-stino, aut statim vita functo. 3) De constitutionibus imperatorum in ea-dem causa ab a. 418 ad an. 430. 4) De subscriptione in causa pelagianorum. 5) De libellis fidei scriptis ab autoribus et praecipuis defensoribus haeresis pelagianae. 6) De iis quae scripta sunt a defensoribus fidei catholicae adyersus pelagianam haeresim ante obitum s. Augustini 7) De ortu et incrementis haeresis pelagianae seu potius coelestianae. Te rozprawy mieszczą się przy pierwszej części dzieł Marjusza Merkatora. Przy drugiej zaś, oprócz przedmowy, gdzie jest historja nestorjanizmu z lat 428—433 i ustalony porządek w dokumentach, odnoszących się do soboru efezkiego, G. dodał następujące rozprawy: l) De haeresi et libris Ne-storii. 2) De synodis in causa nestoriana habitis a tempore motarum tur-barum et anno 429 ad an. 433. Rozprawy o pelagjanizmie przedrukowane zostały w Appendix Augustiniana (Operum s. Augustini t. XII, Paris. 1 703 f.). Kardynał Noris (ob.) wyrzekł, iż gdyby je był wprzód odczytał, nigdyby swego dzieła o tejże sekcie w świat nie puścił, c) Li-ierati Breviarium (ob. Liberatus). d) Liber (ob.) diurnus. e) Beati Jhea-doreti ep. Cyri Operum tomus V, Paris. 16 84 f. (ma także tytuł: Joannie Garnerii S. J. presb. Opera posthuma, sive Dissertationes variae ad historiam ecclesiasticam et ad scripta ąuorumdam Patrum graecorum, Paris. 1685). Harduin, który tę pracę G'a wydał, dołączył jego życiorys. Pięć rozpraw o Teodorecie ztąd przedrukował Mignę, w wydaniu dzieł Teodoreta (Patrol, graec. t. 85). Ob. De Backer, Biblioth.—2. G. J u-ljan, benedyktyn kongregacji Ś. Maura, ur. w Connerai, w djec. Mans, r. 1690 wstąpił do zakonu; f 1 725 r. w Paryżu. Był jednym z wybornych krytyków swego czasu. W literaturze kościelnej znanym jest jako wydawca jednego z lepszych wydań dzieł ś. Bazylego (ob.). Gassendi Piotr, ur. 1592 w Chantersier (Provence), r. 1 o 13 był professorem teologji w Aix, później w Digne, będąc kanonikiem, poświęcił się filozofji i naukom przyrodniczym, r. 1645 został professorem matematyki w College royal w Paryżu i tam um. 16 5 5. G. zostawał w stosunkach z najsławniejszymi ludźmi swego czasu: z Mersennem, Hobbe-se'm, Dekartem, Galileuszem, a w zażyłej przyjaźni z sceptykiem La Mothe le Vayer. Często mieszał się do filozoficznych sporów swego czasu, jak pokazują krytyczne jego pisma pko Fludd'owi, Herbertowi, Dekartowi. G. był wznowicielem epikureizmu (ob.), choć nie bezwarunkowo we wszystkich punktach szedł on za tym systematem. W objaśnianiu natury G. wychodzi z dwóch zasadniczych przypuszczeń Epikura: pustej przestrzeni i znajdujących się w niej atomów. Tylko że ani przestrzeni tej nie uznaje za nieskończoną, ani też za nieskończoną nie ma liczby atomów. Sposób powstawania ciał jest u niego epikurejski. Ale dalej za mistrzem swoim nie idzie. Nie godzi się na przypadkowy początek świata, ani na wieczne trwanie atomów. Początek świata przypisuje Bogu, jako przyczynie twórczej. Celowość i prawidłowość, wszędzie objawiające się w świecie, zmuszają go do wniosku, że świat jest dziełem nieskończenie mądrego Sprawcy. Co gdy tak jest, tedy musi być i Opatrzność, która nad światem panuje i wszystkie rzeczy prowadzi do celu. W nauca
